Murarka ogrodowa – dzikie pszczoły

Zalety murarki jako pszczoły zapylającej

Ze względu na łatwość namnażania i przenoszenia wyhodowanych kokonów murarka ogrodowa może z powodzeniem pełnić funkcję zapylacza w uprawach otwartych i szklarniowych. W pewnych warunkach samotnie żyjąca murarka jest nawet lepszym zapylaczem niż powszechnie doceniana pszczoła miodna – społeczny gatunek z zaawansowanym systemem przepływu informacji pomiędzy osobnikami. Z czego wynikają jej zalety? Otóż wydaje ona w ciągu roku jedno pokolenie – postacie dorosłe spotkać można w miesiącach wiosennych, między marcem a czerwcem. Jako owad pierwszych dni wiosny murarka jest dobrze przystosowana do niskich temperatur i może pracować w warunkach, w których pszczoła miodna nie jest aktywna. Ponadto murarka jest owadem bardziej od niej ruchliwym i w ciągu tego samego czasu odwiedza większą liczbę kwiatów. U pszczoły miodnej silnie zaznacza się zjawisko wierności kwiatowej, czyli odwiedzanie w czasie „lotu roboczego” kwiatów jednego gatunku rośliny. Raz odkryte źródło pokarmu zbieraczki wykorzystują do końca, prawie nie interesując się innymi kwiatami. W warunkach ogrodu o znacznej różnorodności uprawianych roślin nie zawsze jest to zjawisko pożądane – murarka ogrodowa w trakcie jednej wycieczki może odwiedzać więcej gatunków roślin, maksymalizując prawdopodobieństwo zapylenia wszystkich, a nie tylko jednego z nich.

Cykl życia murarki

Murarkę ogrodową cechuje roczny cykl życiowy. Samce wylęgają się do 1-2 tygodni wcześniej od samic. Samice są monandryczne – tj. kopulują tylko raz w życiu. Samiec dodatkowo zabezpiecza sobie ojcostwo przyszłego potomstwa pozostawiając w komorze płciowej czop kopulacyjny i znakując ją przy pomocy substancji zapachowych. Gniazda dla potomstwa murarka buduje w różnego rodzaju kanalikach. Poszczególne komory oddzielone są ścianami ze specjalnej zaprawy sporządzanej z gliny rozrobionej śliną. W obrębie komór samica tworzy kule z pyłku zlepionego nektarem i śliną. W każdym otworze znajduje się kilka komór ułożonych jedna za drugą. Liczba komór w kanale zależy m.in. od jego długości, chociaż zwykle wynosi od 6 do 10. Zaopatrzenie każdej z nich wymaga 10-15 wypraw po pokarm. Jaja zostają złożone pojedynczo do każdej komory na powierzchni kuli pyłkowej. Larwa konsumuje stopniowo zapasy, zaś po ich wyczerpaniu następuje przeobrażenie – larwa przędzie kokon i w nim zamienia się w poczwarkę. Dorosłe owady wylęgają się jeszcze przed zimą, jednak kokony opuszczają dopiero z nadejściem wiosny.

Zachowania kolonijne

Samice, mimo samotnego trybu życia, wykazują tendencję do gnieżdżenia kolonijnego – zakładają gniazda w pobliżu miejsc swojego rozwoju, co w efekcie z sezonu na sezon może prowadzić do szybkiego wzrostu takiego skupiska samic i jest rzeczą jak najbardziej pożądaną z punktu widzenia praktyki ogrodniczej, bowiem daje gwarancję powstania trwałej populacji lęgowej tego niezwykle sprawnego zapylacza.